وبگاه نجوم کرمچاله

کرمچاله: تیمی از ستاره‌شناسان لهستانی توانسته‌اند تصاویر نادری از یک ستاره کوچک را پیش از انفجار، حین انفجار و پس از آن در پدیده‌ای موسوم به “نو اختر کلاسیک” تهیه کنند.

به گزارش کرم چاله به نقل از BBC، این ستاره بخشی از یک منظومه دو ستاره‌ای است که در آن، یک کوتوله سفید گازی آنقدر از شریک بسیار بزرگتر کوتوله سرخ خود تغذیه کرده تا منفجر شود. این گونه انفجارها هر ۱۰ هزار تا یک میلیون سال یکبار روی می‌دهند. محققان انفجار نواختر V1213 Cen در صورت فلکی قنطورس ر ا که در فاصله ۶۳۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد، با کمک تلسکوپ ۱٫۳ متری رصدخانه لاس‌کامپاناس در شیلی مشاهده کردند.

این رصدها به عنوان بخشی از یک مطالعه وسیع‌تر با هدف یافتن ماده تاریک انجام شدند. مجموعه تصاویری که در طول زمان به عنوان بخشی از این پروژه تهیه شده بود، به ستاره‌شنان اجازه تا تصویر نواختر را پیش از انفجار در ماه مه ۲۰۰۹ پیدا کنند. این مطالعه حدود ۲۵ سال پیش آغاز شده بود و برای ۲۰ سال، تلسکوپ ۱٫۳ متری به رصد آن مشغول بود. تصاویر این رصدها در نهایت به محققان اجازه داد تا لحظات تکامل یک سیستم دو ستاره‌ای را مشاهده کنند.

این نوع نواخترها در مقایسه با ابرنواخترها، با یک کوتوله سفید شروع می‌شوند. کوتوله سفید در واقع  هسته یک ستاره معمولی مثل خورشید پس از مرگ است که در یک مدار بسیار تنگ با یک ستاره فعال معمولی گیر می‌افتد. فاصله میان این دو ستاره چنان نزدیک است که گاز ستاره بزرگتر ظرف پنج ساعت به کوتوله سفید می‌رسد. این ماده اضافی روی سطح کوتوله سفید جمع می‌شود تا اینکه به یک انفجار هسته‌ای حرارتی منجر می‌شود. اما این انفجار فقط باعث پراکنده شدن مواد اضافه‌ای می‌شود که از ستاره بزرگتر روی کوتوله سفید جمع شده، در نتیجه کوتوله سفید پس از انفجار سر جایش باقی می‌ماند.

به گفته محققان، کل این سیستم از انفجار نواختر جان به در می‌برد و به این ترتیب، کل این فرآیند دوباره رخ می‌دهد. بعد از چند هزار سال، نواختری که مجددا منفجر شده دیگر برای کسی قابل مشاهده نخواهد بود. محققان به بررسی این سیستم ادامه خواهند داد و امیدوارند بتوانند رصدهای نزدیک مادون قرمز را از ستاره دوم ثبت کنند تا اطلاعات بیشتری در مورد آن دریافت کنند. جزئیات بیشتر این پژوهش در مجله nature منتشر شده است.