وبگاه نجوم کرمچاله

کرمچاله,کاووس پدیدار(ادامه مطلب)

تصورات اولیه در باره عالم

به نظر می رسد شیوه نگرش آدمی به زمین در شکل گیری تصور او از عالم تاثیر بسزایی داشته است و این هم امری منطقی است فرض کنید هرگز برایتان پیش نیامده باشد که تا جایی دورتر از فاصله یک روز راه رفتن خود بروید در این صورت تعبیر شما از زمین چگونه خواهد بود بی شک باید زمین را مسطح تصور کنید که ستارگان هم خیمه یا گنبدی بر فراز سرمان تشکیل داده اند آسمان را سپر برنجی عظیمی بر فراز سرمان می پنداریم که صدها سوراخ در آن ایجاد شده است و از بیرون این سوراخ ها نوری از آتش بر ما میتابد که جلوه ستارگان آسمان است این همان تصور یونانیان باستان در باره افلاک بود

یونانیان برای توضیح حرکت ظاهری خورشید در آسمان معتقد بودند که هلیوس الهه آفتاب هر روز گردونه خود را در آسمان از شرق به غرب می راند و هرشب در پیرامون جریان شمالی اقیانوس به حرکت در می آورد تا در فجری دیگر در شرق طلوع کند همان طور که ملاحظه می کنید تصور مسطح بودن زمین سبب شده است تا آدمی برای حرکت خورشید توضیحاتی بیافریند این توضیحات با آنکه امروزه در نظر ما بی معنی است اما بازتاب احساسات شخصی انسانها در باره اجرام آسمانی بوده است

زمانی که از سطح زمین به سمت فضا حرکت می کنیم و از زمین دور می شویم زمین را در بین سیارات دیگر می بینیم که به دور یک ستاره در حال گردش هستند ستاره ای که هزاران برابر زمین است و نظامی که در آن، آن ستاره حکم فرمانروا را دارد و سیارات از او طبعیت می کنند با قوانینی ثابت و غیر قابل تغییر خورشید، گوی گازی غول پیکر درخشانی که در مرکز منظومه شمسی قرار دارد هشت سیاره و قمرهایشان، سیارک ها  دنباله دارها ده ها هزار خرده سیاره و شهابوارها به دور خورشید در گردشند. خورشید و همه این اجرام تشکیل دهنده منظومه شمسی می باشند خورشید ستاره ایست متشکل از هیدروژن و هلیوم و در داخل هسته ي داغ آن بر اثر فشار و گرما هيدروژن به هليوم تبديل مي شود.انرژي ناشي از اين واكنش لايه هاي بالايي ستاره را گرم مي كند و اين انرژي از سطح متلاطم خورشيد به داخل فضا فوران مي نمايد خورشيد به دليل نزديك بودنش به زمين از نظر رصدي بهترين ستاره ي عالم است. و در مقایسه با میلیاردها ستاره کهکشان ما ستاره ای متوسط به شمار میرود.

عطارد  یا مرکوری الهه پیام رسان در بین خدایان یونانیان کوچکترین عضو منظومه شمسی  با 58MK فاصله از خورشید اولین سیاره منظومه شمسی است عطارد هیچ قمری ندارد و از روی زمین زمانی که هوا تاریک و روشن نزدیک به طلوع و غروب خورشید است می توان آن را مشاهده کرد

زهره یا ونوس دومین سیاره منظومه شمسی است و با 26mM  فاصله نزدیک ترین سیاره به زمین است زهره مدت های مدیدی است که به عنوان خواهر زمین شناخته می شود زیرا که از نظر اندازه ترکیب جاذبه و چگالی به زمین بسیار نزدیک است که قطر قطبی آن فقط470 کیلومتر از زمین کمتر است  دمای سطحی آن را برابر 480 درجه اندازه گیری کرده اند که داغترین سیاره منظومه شمسی است این گرمای زیاد به علت وجود گاز های گل خانه ای است. ترکیبات جوی زهره بیشتر CO2 است که بیش از 966 درصد از کل جو زهره را از آن خود کرده است زهره دارای  آتشفشان های فعالی است که این خود موجب تولید گاز کربنیک و دی اکسید گوگرد می شود و اثر گل خانه ای زهره را بیشتر تقویت می کند نزدیکی زهره به خورشید نیز موجب میشود که انرژی گرمایی بیشتری از خورشید دریافت کند اروپاییان آن را به نام ونوس میشناسند چینی ها آن را تایپه یعنی زیبای سفید می خوانند و بابلی ها آن را خدای خویش ایشتار می نامیدند

زمین روی مداری به فاصله متوسط 149 میلیون و 597 هزار و 900 کیلومتر که به آن یک واحد نجومی گفته می شود به گرد خورشید در حرکت است زمین بزرگترین سیاره از گروه سیارات داخلی منظومه شمسی است و چگال ترین سیاره در بین سیارات دیگر محسوب می شود زمین تنها مکانی است که فعلا در آن حیات وجود دارد زمین از دیدگاه فضایی با ترکیبی از رنگ های آبی و قهوه ای و سبز که در هاله سفید رنگ متغیری پوشیده شده جلوه گر می شود

  بهترین تلسکوپ ها سطح مریخ را چهل تکه ای از رنگ های سرخ خاکستری و سفید نشان میدهند نواحی سرخ رنگ صحراهای آن اند رنگشان یکنواخت و ثابت است و 60 در صد سطح سیاره را می پوشانند  سطوح سفید رنگ در حوالی قطبهای شمال و جنوب قرار دارند و جنس آنها از یخ است  از نظر عوارض سطحی مریخ تا حدودی شبیه به کره ماه است وجود دهانه های گوناگون که قطر بعضی از آنها چند صد کیلومتر است وجود کوه های آتشفشانی نشان دهنده این است که سیاره در گذشته مرکزی سوزان داشته است بزرگترین آتشفشان منظومه شمسی با نام الیمپوس مانز در مریخ است که سه برابر اورست ارتفاع دارد مریخ دارای جو است که از 95 % گاز کربنیک و مقادیری نیتروژن و عناصر دیگر تشکیل شده است

643 میلیون کیلومتر دورتر از زمین یک سیستم منظومه ای کوچک وجود دارد با بیش از شصت قمر که به دور یک سیاره گازی بسیار بزرگ در گردشند. مشتری 804میلیون و 500 هزار کیلومتر از خورشید فاصله دارد مشتری از 84% هیدروژن و تقریبا 14% هیلیوم که سبک ترین و فراوان ترین عناصر هستی است  تشکیل شده است این توده گازی یازده برابر قطر زمین است و شما میتوانید یک هزار زمین را برداشته و به راحتی در آن جای دهید مشتری به حق غول سیارات این منظومه است زیرا که تقریبا 70% جرم همه سیارات در مشتری است و اگر تمامی سیارات این منظومه را خانواده در نظر بگیریم مشتری بزرگ خاندان است و رهبری در دستان اوست

شاهکار خلقت  سیاره ای که شاه نمایش منظومه ماست توده گازی یخ زده عظیم احاطه شده با حلقه های زیبا که به دور آن در گردشند زحل بعد از سیاره مشتری بزرگترین سیاره در منظومه شمسی می باشد. این سیاره دارای هفت حلقه مسطح به دور خود است. این هفت حلقه در واقع شامل تعداد زیادی حلقه های باریک که با ذرات یخ درست شده اند، می باشند. این حلقه ها زحل را به یکی از زیباترین اجرام آسمان در منظومه شمسی تبدیل کرده اند. به جز زحل، سیارات مشتری، نپتون و اورانوس نیز دارای حلقه هایی می باشند که نسبت به حلقه های زحل بسیار کم نورترند.قطر زحل در استوا 120هزار و 540 کیلومترمی باشد و تقریبا 10 برابر قطر زمین است. این سیاره از زمین با چشم غیر مسلح قابل رویت است البته حلقه های آن دیده نمی شوند. زحل آخرین سیاره ای بود که ستاره شناسان باستان موفق به کشف آن شده بودند. این سیاره به مناسبت خدای کشاورزی رومیان، ساترن نام گرفت.

اورانوس هفتمین سیاره از منظومه شمسی و یکی از چهار فرزند غول پیکر منظومه شمسی است این سیاره در فاصله 2 میلیارد 869 میلیون 600 هزار کیلومتری خورشید واقع شده با رنگ آبی مایل به سبز خودنمایی می کند و چهره ای به ظاهر آرام و محبوب دارد اورانوس که از خدای آسمان و اول فرمان روای جهان در نزد یونانیان باستان نام گرفته است توسط ویلیام هرشل کشف گردید اورانوس آنچنان از خورشید دور است که آفتاب 370 بار ضعیف تر از زمین به آن می تابد و امواج رادیوی که با سرعت نور حرکت می کنند برای طی آن فاصله تا زمین مدتی برابر 2 ساعت 44 دقیقه زمان نیاز دارند پیرامون اورانوس را ده حلقه باریک و تیره در بر گرفته و پانزده قمر به گرد آن در گردشند و از این جهت پس از  کیوان و مشتری سومین فرزند عیالوار خورشید به حساب می آید اورانوس هر 84 سال یک بار به دور خورشید می گردد

حرکات عجیب و بی نظمی های که در گردش اورانوس به دور خورشید دیده می شد دانشمندان را بر آن داشت تا به وجود سیاره دیگری در آن سوی مدار اورانوس پی ببرند و برای شکار هشتمین سیاره تلاش کنند جان کاوچ آدامز و اوربن لوریه و گال در سال 1846هر یک جداگانه موقعیت سیاره مزبور را شناسایی کردند و پس از کشف آن در محل پیش بینی شده آن را نپتون یا خدای دریا ها نامیدند  نپتون دارای جو فعالی است در دیداری که ویجر 2 در سال 1989 از این سیاره کرد بر سیمای نیلگون آن  سه لکه روشن و دو لکه تار مشاهده کرد  165 سال طول می کشد تا یک گردش کامل را به دور خورشید بپیماید نپتون دارای دمای متوسط منفی 212 درجه است پیرامون نپتون را سه حلقه کامل فرا گرفته است .

زمانی که ما از منظومه شمسی فاصله بگیریم و از آن دورتر و دورتر شویم منظومه خود را درمیان ستارگان دیگر می بینیم و اگر باز هم از این ستارگان فاصله بگیریم آنها را در خوشه های ستاره ای می بینیم به اجتماع تعداد زیاد ستارگان خوشه ستاره ای گفته می شود که به دو نوع خوشه ستاره ای باز و خوشه کروی تقسیم بندی می شوند

NGC290 خوشه ستاره ای باز که متشکل از تعداد زیادی غول سرخ و غول های آبی است که در  صورت فلکی مار آبی است

NGC 5272 یاM3  خوشه کروی که با نام گویچه شناخته می شود و از اعضای مسن کهکشان ماست با فاصله 30 هزار سال نوری

خوشه های ستاره ای را میتوان به دسته ای از زنبور تشبیه کرد  که در ناحیه مرکزی انبوه تر هستند و در ناحیه بیرونی پراکنده تر و اگر ما هر زنبور را یک ستاره تشبیه کنیم مقایسه آن با منظومه ستاره ای ما نشان میدهد که فاصله هر زنبور با زنبور دیگر باید 80 کیلومتر باشد و در این صورت اندازه گروه آنها به یک میلیون کیلومتر می رسد 

زمانی که از خوشه ها ستارای فاصله بگیریم و از آنها دور تر شویم آنها را در میان توده های از گاز و غبار متشکل شده از هیدروژن می بینیم اینجا محل تولد و مرگ ستارگان است گاز های این سحابی ها به دلیل وجود ستارگان داغ موجود در آن می درخشد اما در این نواحی رنگین و داغ نیست که ستارگان متولد می شوند توجه ما به نواحی تاریک تر بخصوص برآمدگی ها یا گویچه های تاریک کوچکی است که در آنها غبار و ملکول ها حرکت آشفته ای ندارند در این جاست که احتمال تشکیل ستاره با نیروی جاذبه متقابل بین ذرات نیروی که آن را گرانی می نامیم شانس بیشتری دارد

سحابی عقاب جزء زیبا ترین سحابی های کهکشان ما  و حاوی یک خوشه ستاره ای باز جوان است که ایجاد H2 region  میکند بدین معنی که اشعه های این ستارگان باعث برانگیخته شدن گازهای هیدروژن و تولید نور رنگی می شود در این سحابی از یک میلیون سال پیش ستاره سازی آغاز شده است

 فَاِذَا انشَقَّتِ السماءُ فَکانَت وَردَةً کالدِهانِ  آن گاه که آسمان شکافته شود تا چون گل سرخ گون و چون روغن گردد.سحابی رز نوعی سحابی سیاره ای که به NGC 6543 معروف است و در صورت  فلکی اژدها واقع شده است در مرکز این سحابی یک ستاره دوتایی وجود دارد این ستاره ها در حال بیرون انداختن مواد با طوفان های شدید هستند که باعث ایجاد ساختمانی پر گره و کمان و گاهی فواره مانند در این سحابی شده است یک هاله در اطراف دارد که ناشی از مواد گازی است که از ستاره ها هنگامی که غول سرخ بودند به بیرون رانده شده است . این سحابی 3300 سال نوری از ما فاصله دارد.

تمامی این اجرام که معرفی شد هرکدام فقط  مقدار بسیار ناچیزی از آسمان را به خود اختصاص داده اند و همه آنها فقط در بازوی کهکشان ما هستند

در تصویر دنباله دار مکنات یکی از شگفت انگیز ترین دنباله دارها در چهار دهه  اخیر که در سال 1385در استرالیا کشف شد با توجه به زاویه عمود قرار گیری آن نسبت به خورشید از دید ناظران شمالی تر و زاویه متمایل به افق برای ناظران عرض های پایین تر بهترین مناظر را در نیم کره شمالی و عرض های بسیار بالا داشت

امروزه ما برای رصد بهتر اجرام آسمانی از تلسکوپ های متفاوت که در مدار زمین آنها را مستقر کرده ایم استفاده میکنیم به عنوان نمونه تلسکوپ فضایی اشعه ایکس شاندرا تصویری از اشعه های ایکس با قدرت بالا می گیرد تلسکوپ فضایی هابل یک تصویر نوری ارائه می دهد تلسکوپ فضایی اسپیتزر یک تصویر مادون قرمز رو ارائه می کند

کهکشان سومبررو یا M104 یکی از پرجرم ترین اجرام در دسته غول آسای کهکشان ها است این کهکشان جرمی نزدیک به 8000 بیلیون برابر جرم خورشید دارد در مقایسه با راه شیری سومبررو نسبت به صفحه به شدت مارپیچ خود برآمدگی و بیرون زدگی بیشتری دارد این تصویر از کهکشان سموبررو همچنین مثالی است اولیه از این که وقتی سه تلسکوپ فضایی بزرگ دنیا نیروهایشان را با هم یکی می کنند چه نتیجه ای حاصل می شود تلسکوپ فضایی اشعه ایکس شاندرا تصویری از اشعه های ایکس با قدرت بالا می گیرد که از این کهکشان منتشر میشود تلسکوپ فضایی هابل یک تصویر نوری ارائه می دهد که از نور منتشر شده کهکشان گرفته شده نوری که چند میلیون سال نوری را طی کرده و به زمین رسیده و تلسکوپ فضایی اسپیتزر یک تصویر مادون قرمز رو ارائه می کند که در واقع به وضعیت حرارتی کهکشان نظر می اندازد از امتزاج این تصویر یک نگاه حیرت انگیز و فراموش نشدنی از کهکشانی بدست می آید که 28 میلیون سال نوری با ما فاصله دارد

طبق بررسی ها کهکشان ما همانند کهکشان آندرومدا می باشد با این تفاوت که کهکشان آندرومدا از کهکشان ما بزرگتر است کهکشان آندرومدا در صورت فلکی آندرومدا یا همان زن به زنجیر کشیده شده با فاصله 2 میلیون 500 هزارسال نوری چون لکه ابر مانند کم سویی از قدر ظاهری 4.3 به چشم می آید آندرومدا به اندازه کافی به را ه شیری نزدیک است طوری که کشش جاذبه آنها آن دو را به هم نزدیک تر می کند این کهکشان با سرعت چند صد کیلومتردر ثانیه در حال نزدیک شده به راه شیری است و طی 2 میلیون سال آینده این دو با هم برخورد می کنند البته از نظر فیزیکی به علت این که فضای میان ستاره ای بسیار بسیار زیاد است احتمال می رود که هیچ ستاره ای با هم برخورد نکند اما هنگامی که آندرومدا با ما برخورد می کند اون یک برخورد مهیب برای راه شیری خواهد بود بعضی چیزها در وسط به داخل سیاه چاله پرتاب خواهند شد و بعضی ستارگان که پاره شده به داخل فضا پراکنده می شوند و تمام آسمان شب تغییر خواهد کرد

کهکشان M51 که یک کهکشان مارپیچی است  همراه با ندیم خود NGC5195 که در فاصله 20  میلون سال نوری از ما فاصله دارد در این تصویر سحابی های موجود در بازوهای مارپیچی آن را می توان به وضوح دید ندیم کوچکتر هر 500 میلیون سال یک بار کهکشان بزرگتر را دور می زند مرکز کهکشان چنان از ستارگان متراکم است که اگر در سیارگانی در آنجا کسی زندگی کند آسمانی همواره درخشان و پر نور خواهد داشت چه در شب و چه در روز

 چنین به نظر میرسد که راه کاهکشان یکی از اعضاء مجموعه ای از کهکشان ها موسوم به گروه محلی است کهکشان ما در یک سر این گروه است و آندرومدا در سر دیگر آن. در این گروه 23 کهکشان وجود دارد درخشندگی بیشتر این کهکشان ها اندک است و تنها به دلیل نزدیکی آنهاست که دیده می شوند

23 کهکشانی که گروه محلی ما را تشکیل می دهند جزء کسر ناچیزی از همه جهان جزیره های که شمارشان بیش از 10 هزار میلیون برآورد شده است نیست تلسکوپ 5 متری کوه پالمار می تواند کهکشان های را رصد کند که تا 2 بیلیون سال نوری از ما فاصله دارند در این فاصله بیش از 2 هزار میلیون کهکشان وجود دارد تکنیک های جدیدی برای کسر و حذف اثرهای مربوط به آسمان شب در دهه های 1970 و 80 ابداع شد که در آن از جست وجوگرهای لامپ تصویر و CCD  استفاده می شود دانشمندان توانسته اند با ترکیب دوربین های CCD و کامپیوتر کهکشان های در فواصل بیش  از ده هزار میلیون سال نوری بیابند در این کار از تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ های کک استفاده شده است. کهکشان ها به طور تصادفی در فضا توزیع نشده اند بلکه دسته دسته گروه ها و مجموعه های را تشکیل می دهند که از چند ده، تا هزاران کهکشان را شامل می شوند فارت از گروه محلی ما نزدیک ترین و مجموعه کهکشانی سنبله است که بیش از دو هزار کهکشان دارد و فاصله اش از ما 75 میلیون سال نوری است سه کهکشان غول آسای M84و 86و 87 در این مجموعه اند مجموعه کهکشانی گیسوان برنیس در صورت فلکی گیسو مجموعه عظیمی است از هزاران کهکشان و فاصله اش از ما 350 میلیون سال نوری است

تصویر آخر خوشه کهکشانی در این تصویر برخی از کهنسال ترین کهکشان ها که سنی در حدود 13 بیلیون سال دارند دیده می شود  این عکس با دوربین های ACS و   NICMOS تلسکوپ هابل  گرفته شده است که تقریبا به مدت سه ماه به قسمت خاصی از آسمان خیره شده است و به ما نشان می دهد که تا چه اندازه جهان هستی در واقع گسترده عظیم و وسیع است منجمان تا سالهای سال برای پی بردن به چگونگی تکوین کهکشان ها از این عکس بهره خواهند برد.

 سوالی که در این جا مطرح می شود این است که جهان به این گستردگی آیا انتهای دارد یا نه انتهای جهان را به دو شکل می توانیم مورد بررسی قرار دهیم انتهای بصری و انتهای هندسی مرز بصری یا مشاهده ای وابسته به ابزار های نجومی است این مرز حالت پایدار ندارد زیرا هر سال که می گذرد تلسکوپ ها ودیگر ابزار های نجوم پیشرفته تر می شوند تلسکوپ 200 اینچی مونت پالومار از ابزارهای است که مخصوص کاوش حوزه ها بسیار دور آسمان طراحی شده است علاوه بر آن تلسکوپ های رادیویی غول پیکر و نیز روش های مطالعه جهان هر لحظه دیدگاه های جدیدی می گشایند و منجر به کشف اجرام بسیار دور می شوند حدود هر پنج سال پیشرفت تکنولوژی افق دید ما را دو برابر می کند

مرز هندسی تفاوت کیفی با مرز مشاهده ای دارد آن نه از جانب محدودیت توانایی بشر در کاوش جهان اعمال می شود و نه یک محدودیت فیزیکی است بلکه هندسه جهان به نحوی است که خود به خود باعث پیدایش این مرز می شود منظور از هندسه جهان آن است که کدامین نحوه نگرش هندسی می تواند با شکل واقعی جهان مطابق باشد برای مثال دیدگاه نیوتونی که بر مبنای هندسه اقلیدسی شکل گرفته است جهان را نامحدود و بی مرز می داند ولی پیش بینی های که بر مبنای فرضیه کیهان شناختی نیوتون شکل می گیرد با مشاهدات انجام یافته موافقت نمی کند اندازه گیری های که اخیرا از سرعت و درخشندگی کهکشان ها به عمل آمده است عدم دقت فرضیه جهان نیوتون را نشان می دهد 

اقلیدسی بودن هندسه جهان صرفا مطابق با احساس ماست ولی با این فرض که شکل جهان مطابقت کامل دقیق با احساس ما ندارد میتوان از مشکلات موجود در دیدگاه نیوتون اجتناب کرد بر این مبنا لباچوسکی ریاضی دان روسی اصل اقلیدس را در مورد خطوط موازی رد کرد و هندسه ای جدید متولد شد بنا بر اصل پنجم اقلیدس دو خط موازی و مستقیم اگر تا بی نهایت هم ادامه یابند هیچ گاه همدیگر را قطع نمی کنند و فاصله شان همواره ثابت می ماند لباچوسکی با رد این اصل اصل بسیار انعطاف پذیری را پیشنهاد کرد دو خط موازی می توانند همگرا یا واگرا باشند این اصل شالوده هندسه جدیدی را پی ریزی می کند که درست همانند هندسه اقلیدسی منطقی و برخوردار از ثبات و استواری است کیهان شناسی اینشتین برپایه این هندسه غیر اقلیدسی است و در آن حجم جهان نامحدود تلقی می شود برای استنتاج جهان محدود از نظر حجم دوباره به قضیه خطوط موازی بر می گردیم  طبق هندسه کروی خط مستقیمی که تا بی نهایت ادامه یابد نهایتا به نقطه آغاز بر گردد یعنی اگر شخصی سوار بر یک سفینه فضایی و در جهتی مفروض و در راستای خطی مستقیم پرتاب شود سرانجام از جهت مخالف به نقطه پرتاب باز خواهد گشت به بیان دیگر خط مستقیم به شعاع مشخص انحنا می یابد و این شعاع نشانگر اندازه جهان است این نوع جهان فاقد کرانه و فضای خالی خواهد بود و کهکشان ها و ستارگان با توزیع همگن کل آن را خواهند پوشاند ولی در عین حال تعداد محدودی ستاره و کهکشان در حجم محدود آن وجود خواهد داشت بنا بر این این هندسه غیر اقلیدسی تنها طریق ممکن  تبیین جهانی است که بر آن محدودیتی قائل می شویم تصور این هندسه و هندسه های مشابه آن که ویژگی های مخصوصی دارند بسیار مشکل و حتی غیر قابل حصول است زیرا تفکر در قالبهای فضای اقلیدسی جزء عادات ماست در تاریخ علم نمونه های زیادی از این گونه موارد یافت می شود فرضیه مسطح بودن زمین قرن ها اندیشه مردم را تسخیر کرده بود و هنگامی که دانشمندی معتقد به کرویت زمین اظهار می کرد  که اگر به طرف غرب سفر کنیم از شرق سر بر می آوریم مورد قبول واقع نمی شد در نظر مردم زمین مسطح بود و هر فکری خلاف آن غیر طبیعی و نامعقول بود درست به همین شکل اقلیدسی بودن جهان برای ما معقول و تصور هندسه دیگری برای جهان غیر طبیعی است همان گونه که اکنون به گرد بودن زمین اعتقاد داریم و می دانیم که در سطح آن انتها و لبه ای وجود ندارد و مساحت آن محدود است درنظر اینشتین نیز جهان کروی و فاقد لبه و انتها است و جرم محدودی دارد فقط اختلاف بر سر این است که در مورد زمین از انحنای دو بعدی سخن میرود در حالی که انیشتین فضای سه بعدی را مطرح می کند از طرف دیگر گرد بودن زمین اثبات شده است ولی هنوز کسی عدم انحنا در فضای جهان را اثبات نکرده است.

مسئله زمان

 هنگام رصد اجرام آسمانی شاهد نور و امواجی هستیم که از بخشها و فواصل مختلف جهان به ما می رسند ولی از آنجا که نور، این فواصل را بلافاصله طی نمی کند از این رو آنچه ما در دوردست های جهان می بینیم نمایانگر حالت فعلی آنها نیست بلکه حالتی است که سالها پیش داشته اند هرچه فاصله بیشتر باشد نور زمان زیاد تری برای سیر لازم دارد و در نتیجه حامل اطلاعاتی از وضعیت قبلی تر جرم آسمانی است دورترین کهکشانهای که تلسکوپ ها قادر به بررسی آنها هستند در حالتی دیده می شوند که میلیاردها سال پیش داشته اند تصویری که ما از جهان داریم همانند یک عکس فوری نیست و در آن وضعیت کنونی جهان نقش نبسته است بلکه حالات و حوادث آن مانند یک سان تاریخی از آغاز تا حال را نشان می دهد

برای مثال هنگام ترسیم وضعیت یک کهکشان که در فاصله بسیار زیادی قرار دارد باید تصحیحاتی در مورد مسئله زمان به عمل آورد و کیفیت کنونی آن را محاسبه کرد برای این کار آگاهی از سیر تکاملی کهکشان ها لازم است مثلا نور کهکشانی که  4 تا 5 میلیارد سال پیش گسیل شده حامل اطلاعاتی از کیفیت کنونی کهکشان نیست و در نتیجه تغییرات احتمالی در کهکشان را شامل نمی شود تغیرایتی که از آن تاریخ تا حال به وقوع پیوسته است و باید در محاسبات کیهان شناختی تغییرات تکاملی در نظر گرفته شود

از طرف دیگر مسئله زمان به یک پارادوکس مشهور منجر می شود از آنجا که آنچه هم اکنون در جهان در حال رخ دادن است از ما پوشیده است و کسب اطلاعات از نقاط مختلف جهان سریعتر از سرعت نور امکان پذیر نیست ولی نظریه نسبیت برای کنکاش مسئله طریقه دیگری نیز مطرح می کند فرض کنید روزی به ساختن سفینهای موفق شویم که سرعت آن تقریبا معادل سرعت نور باشد و در آن چند اختر شناس را به کهشکانی دوردست مثلا دو میلیون سال نوری روانه کنیم طبق نظریه نسبیت خاص در سرعت های نزدیک به سرعت نور سیر زمان کند تر صورت می گیرد پس برای اختر شناسان ما این مسافرت چند هفته ای بیشتر طول نخواهد کشید در حالی که همکاران زمینی آنها برای ارسال یک پیام رادیویی به این کهکشان دو میلیون سال وقت لازم دارند بنابر این مسافران این سفینه بسیار زودتر از خویشان زمینی از وضعیت کهکشان با خبر خواهند شد ولی اگر بخواهند بوسیله پیام رادیویی یافته های خود را به زمین مخابره کنند باز 2 میلیون سال طول خواهد کشید پس اختر شناسان تصمیم می گیرند که یافته های خود را همراه خود به زمین بیاورند آنها سرعت سفینه را به حدود سرعت نور می رسانند و دوباره این مسافت زیاد را طی چند هفته طی می کنند به امید آنکه خبرهای جدیدی را به اطلاع همکارن خود برسانند اما وقتی به مبدا خود باز می گرددند میبینند که خبری از آنه نیست زیرا گذشت زمان در زمین روال طبیعی خود را داشته و در مدت رفت و برگشت آنها چهار میلیون سال و چند هفته سپری شده است گاهی این مسئله را پارادوکس دوقلوها می نامند در صورتی که یک پارادوکس حقیقی نیست زیرا اگر چه تناقضی در وضعیت دوقلوها که یکی در زمین و دیگری در مسافرت است به وجود می آید ولی با قوانین شناخته شده طبیعت و خود   نظریه نسبیت تناقضی ندارد.

                                                                                کاووس پدیدار اردیبهشت 1396

                                کانال تلگرام کرمچاله : uoniverse@

                           ربات تلگرام کرمچاله:  uoniverseboy@